یادگارافغان :ازدیدگاه شما وضعیت مواد مخدر فعلآ در افغانستان چگونه است ؟
مختار" وفایی" : دریک تصویر کلی شفاف درافغانستان ازموادمخدر، به همگان معلوم است حالت مواد مخدردرافغانستان چی گونه است ! چیزی که این وضاحت را دگرگون میسازدهجوم دوباره طالبان درشمال افغانستان ومناطق غرب و جنوب غرب درافغانستان و حاکمیت دوباره طالبان درمناطق دور دست ودور ازشهر است .
حاکمیت دوباره طالبان به معنی چاق شدن دوباره باند های قاچاقچیان موادمخدروتصریح دوباره روند کشت مواد مخدررافغانستان است . من فکرمی کنم سال گذشته تهاجم و برنامه های طالبان دراکثریت مناطق افغانستان ازسرگرفته شد کاشت وقاچاق مواد مخدر هم این روند را به سرعت پیمود و فعلآ هم باند های قاچاقچی درمرزهای شمال شرق افغانستان ودرمرزهای جنوب غرب وشمال درافغانستان بطورگسترده فعالیت دارند وهمه روزه شاهد استیم که باند های کوچک در بندرهای ولسوالی خواجه غاردربندرکندز امام صاحب ودربرخی ازبنادر افغانستان بازداشت می شوند که این نمونه های کوچک ازموادمخدر است .
یادگارافغان : ازدیدگاه شما دولت طی 13سال چرا کشت مواد مخدر رادرافغانستان مهارنتوانسته ؟
مختار"وفایی" : یکی از عوامل که دولت نتوانست کشت مواد مخدررا مهار بکند حضور باند های بزرگ مافیایی دردرون حکومت ودرساختارحکومت است فعلآ بزرگترین باندهای قاچاق مواد مخدراز بلند پایه ترین مقام حکومتی که حمایت اش رادارد تایک ولسوال قوماندان امنیه آنان حمایت می کند وداشتنن حمایت این مقامات من فکرمیکنم یکی ازعوامل رشدقاچاق موادرمخدرو ازعوامل کشت مواد مخدراست ومسله دیگرکه دولت روند کشت مواد را مهاروتضعیف نتوانسته بلکه این کشت برای طالبان حیثیت یک تونل عایداتی را تشکیل داده است و طالبان با سپرقراردادن زارعین مواد مخدرتوانسته است نیروهایشان را اکمال نماید روی همرفته دوعامل در روند تسریع بخشیدن بازار مواد مخدر درافغانستان ازدیدگاه من حایز اهمیت یک: طالبان کشت مواد مخدر را درافغانستان باعث تداوم شان میدانند دوم: حضورباندهای مواد مخدردردرون ساختارهای حکومت ونیروهای امنیتی می باشد.
یادگارافغان : انتخابات ریاست جمهوری چقدرمیتواند نقش بالای محو ویا افزایش موادمخدر داشته باشد ؟
مختار"وفایی": همان طورکه افغانستان فعلآ دچارتنش های انتخاباتی و سیاسی است افزایش موادمخدروافزایش قاچاق مواد مخدر ومواد مخدرهم گلوی مردم افغانستان را ازطرف دیگرفشارمیدهد فعلآ انتخابات درسرمایه ملی افغانستان 6 ملیارد دالرصدمه زده است
و این شش ملیارددالربه عنوان سرمایه د ستآورد ملی خارج شده ودراثرجنجال های انتخاباتی 5 ملیارد دالردیگرهم ازخزانه دولت کاسته شده وازسویی هم جنجال های انتخاباتی سایه افگنده بالای امنیت وگسترش ونا امنی درافغانستان به معنی گسترش مواد مخدر وگسترش وحشت وتروریزم است درمناطق که مخالفین وجود عملآ مواد مخدرکشت میشود ونا امنی ها که عاملش بروز جنجال های انتخاباتی است دربندرهای شمال شرق که من همیشه ازآن مناطق گزارش تهیه می کنم وبا فرماندهان سرحدی و پولیس درتماس استم قاچاق مواد بیشترشده است وعبورومرو ترافیک قاچاق مواد مخدرفعلآ در بندرهای شمال وشمال شرق افغانستان بطورگسترده افزایش یافته وشماری از این باند های مافیایی درحمایت طالبان محلی توانسته اند که مواد شان را بطورگسترده قاچاق بکنند
یادگارافغان: سالهای قبل تقریبآ در 20 ولایت افغانستان مواد مخدر کشت شده بود که بعدآ دربعضی ازاین ولایات کشت صفرگردید سوال دراین است که کشت مواد مخدردوباره درچند ولایت افغانستان صورت گرفته است ؟
مختار"وفایی" : هرچند میز ان دقیق کشت دوباره مواد مخدردرافغانستان به هیچ ارگانی بصورت دقیق معلوم نیست آما هکتاره های که درولایات افزایش یافته کلآ درساحه حاکمیت طالبان بوده که البته جزیات این گزارشات درارگانهای مبارزه علیه مواد مخدرو امنیت ملی شاید موجود باشد اما چیزی راکه من ازولایات شمال برداشت کرده ام در فاریاب درولسوالی های قیصارو المارودربعضی ازمناطق غورماج وهمچنان درتخارخواجه غار ودرقسمت های بدخشان که دراین مناطق طالبان حاکمیت دارند طالبان مردم رابه کشت دوباره مواد مخدر تشویق می کند بخاطریکه عاید کشت کوکنار بیشتر ازکشت گندم جوار وجو است لذا به این خاطر بقا طالبان درکشت وترافیک مواد مخدر است این کشت ها یکی ازعوامل تمویل کننده طالبان محسوب میگردد ودرشمال در ولایات که طلبان حضور دارند به یقین انتظارمیرود دربهار سال آینده هکتارهای بیشتری درزمین ها کشت شود .
یاد گارافغان : کدام کشورها درمعضله مواد مخدر درافغانستان به صورت غیرمستقیم ذیدخل اند ؟
مختار"وفایی" : درشمال شرق افغانستان ودر بندرهای آن نقش عمده را درترافیک مواد مخدرودرحما یت قاچاقچیان مواد مخدر درخریداری قاچاقچیان موادمخدر به نظر من کشورهای ازبکستان تاجکستان وتا حدی هم بعضی از مافیایی که درروسیه اقامت دارند درتقابل عملآ باند های مافیایی مستقردرافغانستان را مورد حمایت قرار میدهند این موضوع به این معنی نیست که حکومت های آن کشورها ازباندهای مافیایی حمایت می کنند شاید شاخه های ازنیرو های ارتش وبخشی از نیروهای استخابارات کشورهای ذکرشده درهمدستی با باند های مافیایی حکومت افغانستان و درهمدستی با باندهای تروریستی با استفاده ازقاچاق مواد مخدر خودی شانرا تمویل می کنند درتبانی باشند،ولی هیچ سندی دردست نیست که حکومت آن کشور ها با مواد مخدر ارتباط داشته باشند .
یادگارافغان : جامعه جهانی طی سالیان درازبرای برچیدن مواد مخدر درافغانستان مقادیر هنگفتی پول را به مصرف رسانید آما دیده شد که نتیجه این کارقسم که باید ثمر ببارد ثمرنداد ازدیدگاه شما این پول ها به کجا به مصرف رسیده است ؟
مختار"وفایی" : چیزرا که منابع بین المللی به نشر رسانیده است تا کنون 104 ملیارد دالرازآغازدهه ای پس ازطالبان درافغانستان به مصرف رسیده است واین مقدارم دالر هنگفت که درافغانستان به مصرف رسیده مساوی است با هزینه طرح مارشال که دراروپا به مصرف رساند وی درحقیقت با مصرف این مبلغ جهانی نو را برای اروپا بوجودآورد اما 104 ملیارددالر درافغانستان که یک کشورکوچی است به مصرف رسید بدون این که درافغانستان کدام تغیر بنیادی بوجود بیاید قبول این موضوع خیلی برای مردم افغانستان مشکل است من فکرمی کنم از جمله پول های یاد شده اکثرآ درکشورهای مجلل امریکایی اروپایی درکشورعربی دبی کاخ ساخته شده رستورانت خریداری شده ودرافغانستان حساب بانکی های مقامات لبریزشده وازسویی هم مردم غریب افغانستان بی خبر ازاین اسرار همواره قیمت گزافی درقبال مواد مخدردرافغانستان می پردازند.
یادگارافغان : به نظر شمادرحکومت افغانستان کی ها در پروسه مواد مخدردست دارند ؟
مختار"وفایی" : چند وقت پیش یک لست ازطرف حکومت ترکمنستان به حکومت کرزی فرستاده شد ودرآن لست اسمای یک تعداد مقامات به عنوان قاچاقچیان مواد مخدر درشمال درج شده بود واز ریس جمهورکرزی خواسته شده بود که افراد شناسایی شده رادردرون افغانستان محاکمه شوندوازتداوم کارآنان دربدنه دولت جلوگیری شود هرچند این لست رسانه نرسید اما من یک تعداد آن اسم ها را بدون این که ذکر ازآنها شود دریافت کردم فعلآ به طور واضح به همگان معلوم است که ازارگ نیشنان گرفته تا مقامات محلی الی فرماندهان پولیس سرحدی مهم ترین نقش را درگسترش مواد مخدردر بنادرافغانستان دارند .
یادگارافغان: ازدیدگاه شما آیا افغان ها توانایی بستن معضل مواد مخدر را درافغانستان دارند ؟ اگر مردم افغانستان دراین مبارزه پیروزشوند برای خشکانیدن این بته به چند سال نیازاست ؟
یادگارافغان : من فکر می کنم که خودافغان ها به تنهایی توانایی برچیدن بته کوکنارطالب تروریزم و... را ندارند ازسویی هم درارتباط به مواد ، نه تنها این بته را برچیده نمی تواند بلکه مانع پیشرفت آن هم شده نمی تواند به خاطری که کشت مواد مخدرواستفاده آن حمایت تروریزم وطالب دربخش های بزرگ افغانستان فعلآ به صفت یک فرهنگ پذیرفته شده است وقتی تروریزم ووحشت به فرهنگ مردم تبدیل می شود من فکر می کنم مبارزه بااین پدیده یک امرمحال به نظرمیرسد ازسویی هم تا وقتیکه یک اراده محکمی ازسوی کشورهای بین المللی درپیوند به برچیدن مواد مخدر تروریزم طالب و... وجود نداشته باشد افغانستان بیشتر ازاین درهاله ی از ابهام میرود .
یاد گارافغان : خواست تان ازحکومت آینده افغانستان در رابطه به مواد مخدر چیست ؟
مختار"وفایی" :اگر در آینده یک دولت مستحکم با ثبات درافغاناستان بوجودبیایید که من در این مورد شک دارم من میخواهم به عنوان یک شهروند ازکسی که درراس حکومت قراردارد ودر ارگ به عنوان نماینده مردم براریکه قدرت تکیه میزند من فکرمیکنم که وظیفه اوست که به شرمندگی و رو سیاهی مردم افغانستان درحد توانش پایان بدهد ودرتبانی وهمکاری جامعه بین الملل حد اقل حد اقل اگر در پنج سال آینده بتواند معضله مواد مخدر را مهارکند ودرافغانستان ریشه آنرا بکند وقاچاقچیان مشهور ومطرح را که همگی چهره آنان میدانند محاکمه بکنند تاکه درسی باشد برای سایر قاچاقبران بزرگ وکوچک مواد مخدردرافغانستان.
یادگارافغان:آیا ازدیدگاه شما دردولت آینده افغانستان مهره های مافیای مواد مخدر چقدرنقش دارند ؟
مختار"وفایی" : بدون شک یکی از عوامل که باعث می شود قاچاقبران موادقدرت مند شوند و دست شان درقاچاق بازترشوند آنان ازتیم ویا روند حمایت می کنند که درآینده حکومت را رهبری می کند.
علنآ قاچاقچیان مواد مخدرروسای کلان کمپاین های انتخاباتی دربرخی ازولایات وولسوالی ها بود واین حمایت مهره های مافیای مواد مخدر ازکاندیدان ضمات جای پای ایست برای آنان درحکومت آینده، به عباره دیگر باندمافیادر انتخابات پول مصرف کرد رای جمعآوری نمود و ازکاندیان حمایت نمود به قیمت این که پس ازحکومت ازموادمخدرازطرف دولت حمایت صورت بگیرد.
یادگارافغان : ازکشت دوباره مواد مخدر درافغانستان چقدر نگران استید؟
مختار"وفایی" : همان قسم تا حال که ما ضربه مواد مخدر را درافغانستان دیدیم، چند میلیون معتاد چند میلیون بیکارو چقدر قاچاقچی ونا امنی که از مواد مخدر ایجاد می شود ولکه سیاه بدنامی با استفاده از مواد مخدربرچهره مردم افغانستان ضرب زده می شود تا حال مردم افغانستان به اندازه کافی شرمندگی را ازبابت مواد مخدر بخود حمل کرده اند ازسویی هم پس ازاین اگرکشت بازهم تداوم پیدا کنداین موصوع به سادگی فرهنگ حیثیت و غرور افغان ها را پیش جهانیان ازبین میبرد من فکرمیکنم افغانستان یک جایگاه مصون برای تروریزم تبدیل خواهد شد جدا ازاین که فعلآ معرفی هم استیم ودر آینده نیز ثابت می کند.
یادگارافغان: اگر جلومعتادیت نسل جوان گرفته نشود شما درونمای این موضوع را چی گونه ارزیابی می کنید؟
مختار"وفایی" : بایدباتاسف گفت که فعلآ هم یک قسمتی کوچک ازنسل جوانان آغشته به مواد مخدر است آنانکه بشتر از بیکارونا امنی درجامعه رنج میبرند روی می آورند به انزوا حاشیه روی ، که این کناررفتن ها ازدود کردن سگریت شروع شده و سرانجام به معتادیت مواد مخدر ومرگ می انجامد من مطمین ام بخصوص درولسوالی ها ومناطق فقیر نشین اگر ازورود مواد مخدر جلوگیر نشود نسل جوان کنونی که انتظارمیرود تا چندسال آینده افغانستان را درحد انتظاربسوی ترقی راهنمایی بکند من فکرمی کنم این نسل برباد میرود وآنگاه باید انتظارکشید که چند نسل بعد افغانستان را از بدبختی مواد مخدرنجات بدهد.
یادگارافغان :آیا ترافیک مواد مخدردربلخ وجود دارد؟ فعالیت آنان چگونه است ؟
مختار"وفایی" : قسم که من اطلاع دارم فعلآ بطورعلنی درشهر باند های کوچکی و بزرگی ترافیک مواد مخدر را انجام میدهند که آنان هم مسلح اند و هم درتبانی وحمایت بعضی از حوزه های امنیتی ترافیک مواد مخدر را درشهر انجام میدهند . ازسویی هم درست است که کشت مواد مخدر دربلخ به صفر رسیده است البته این موضوع را من به دیده شک مینگرم چون در بعضی ازنقاط دوردست چمتال وچهار بولک سال گذشته مواد کشت شده بودشاید امسال کشت نشده باشد ولی موضوع که من بالای آن تاکید دارم وآن این که ترافیک مواد مخدر درولایت بلخ به هیچ وجه صفرنشده است چیزی که جالب است درمرکزشهر عملآ مواد خریدوفروش می شودو معتادین که درکمپ ها خواب است به صد ها وهزارتا علنی خرید وفروش وعلنی قاچاقبران شان با حوزه هادست دارند و به بسیارساده گی هیرویین و مواد مخدر را بدست می آورند.
یادگارافغان : ازپلان های وزارت صحت ووزارت مبارزه علیه مواد مخدر دررابطه به تداوی و مواد مخدرچقدرراضی استید؟
مختار"وفایی" : ازوزارت صحت تاحدی خبرهای راکه من درامر تداوی شنیده ام خوشآیند است ولی متاسفانه برخوردبا معتادین هم اززاویه تعصب وقومیت ولسان است کسانیکه درراس تداوی مراکزصحت درامر تداوی معتادین قراردارند آن ها هم حرکت شان دررابطه به تداوی به شکل قومی سمتی وواسطه برخورد می کنند باید گفت که این موضوع را من بارباراز زبان معتادین شنیده ام حتی یک معتاد هم بخاطر ترک موادباید واسطه رییس یا کدام وکیل پارلمان را باید با خود داشته باشد درحالی که مرکز برای معتادان است و آنان باید ازحق شان مستفید شوند، ولی وزارت مبارزه با موادمخدربیشتریک نقش سمبولیک را دارد وبا ایرایه آمارچند هکتارزمین کوکنارکشت شده وبیشتر با اعلانات نمایش بسنده شده اگر ازمقامات پرسیده شود که درزمینه چی کاری انجام شده است این وزارت درجواب می گوید ( ما وزارت پالیس سازاستیم ) .
گزارشگر بهمن